1. NGÀY ANH MANG THẺ LƯƠNG VỀ… NHƯNG KHÔNG PHẢI ĐƯA TÔI
Tôi quen Long ba năm, cưới sáu tháng. Tính anh hiền, nhẹ nhàng, ít khi lớn tiếng. Thời còn yêu, tôi từng nghĩ: “Người như anh làm chồng chắc yên ổn lắm.”
Cho đến khi cưới xong mới biết, có một người khác điều khiển Long mạnh hơn tôi gấp vạn lần: mẹ anh.
Bà là kiểu phụ nữ “nắm kinh tế thì nắm quyền”. Hồi tôi về ra mắt, bà từng nói thẳng:
– Nhà tôi từ đời ông nội anh Long đến giờ đàn ông đều giao lương cho mẹ. Cô về đây thì theo nếp nhà.
Tôi tưởng bà chỉ đùa. Không ngờ đêm tân hôn, Long đã đưa thẻ lương cho bà thật.
Lúc anh nói câu đó, mặt tôi tối sầm.
– Anh nộp cho mẹ, thế tiền sinh hoạt mình lấy đâu?
Long đáp rất thản nhiên:
– Mẹ sẽ đưa khi cần. Bà quản lý giỏi hơn.
Tôi nuốt nghẹn nhưng không muốn mới cưới đã tranh cãi.
Tôi đi làm lương 15 triệu, không dư giả gì nhưng đủ để chi tiêu hai vợ chồng nếu biết cân đối. Tôi nói rõ:
– Đây là tiền em tự kiếm, em sẽ giữ. Nhưng tiền ăn uống, đi chợ, sinh hoạt thì mỗi tháng anh phải đưa một phần.
Long cười cười:
– Cô vợ nhỏ tính toán ghê ha. Mẹ nói tiền ăn để mẹ lo.
Nhưng… mẹ anh có lo gì đâu.
Tuần đầu, bà đưa đúng 1 triệu rồi bảo:
– Ăn uống giản dị cho tốt, với lại cô cũng có lương mà.
Đó là lúc tôi hiểu, nếu tôi không chi thì chẳng ai chi.

2. TÔI 15 TRIỆU/THÁNG – VÀ BỊ XEM NHƯ CÁI KÉT PHỤ
Từ đó, mọi thứ trong nhà đều do tôi bỏ ra.
Tiền đi chợ, điện nước, đồ dùng, thậm chí cả giấy vệ sinh.
Long quen đến mức coi đó là lẽ đương nhiên. Nhiều lần tôi nhắc:
– Ít nhất cũng phải chia đôi sinh hoạt phí.
Anh đáp:
– Em đi chợ thì để em lo luôn cho tiện. Anh mà giữ tiền trong người mẹ lại lo. Em chịu khó giúp anh, có sao đâu.
Có chứ. Nó sai từ gốc đến ngọn.
Tôi tôn trọng mẹ anh, nhưng không chấp nhận việc bà “nắm đầu” cả nhà bằng tiền lương con trai.
Tôi không ngờ, cái sai ấy ngày càng lớn.
3. “KHÔNG NẤU CƠM LÀM VỢ KIỂU GÌ?”
Một buổi chiều tan làm, trời đổ mưa tầm tã. Tôi mệt rã rời vì meeting cả ngày, chưa kịp ăn trưa. Trong đầu chỉ mong về nhà tắm nước ấm rồi ngã lưng một chút.
Vừa mở cửa, tôi thấy Long hằm hằm đứng giữa bếp.
– Em đi đâu giờ này mới về?
– Làm chứ đi đâu… – Tôi buông túi xuống.
Anh gằn giọng:
– Sao chưa nấu cơm?
Tôi ngỡ anh đùa.
– Hôm nay em mệt quá, để em thay đồ rồi nấu.
Long đập tay lên bàn “rầm”:
– Vợ gì mà vô trách nhiệm! Người ta đi làm về có cơm nóng canh ngọt. Còn anh đói muốn xỉu mà em không lo?
Tôi đứng lặng người.
– Tiền chợ đâu anh?
Long chớp mắt, hơi chững.
– Mẹ chưa đưa. Nhưng lương mẹ quản, mẹ muốn thì sẽ đưa. Em đi làm lương 15 triệu, không tự lo nổi bữa ăn cho chồng à?
Đến lúc này, tôi hiểu: Nếu tôi còn tiếp tục tự bỏ tiền, thì tôi đang nuôi cả hai mẹ con họ.
Và thế là tôi đưa ra quyết định.
4. TÔI DỪNG CHI TIÊU – VÀ SỰ THẬT BẮT ĐẦU HIỆN RA
Hôm sau, tôi tuyên bố:
– Từ nay em không chi tiêu nữa. Ai dùng thì người đó trả.
Long nhìn tôi như thể tôi nói điều động trời:
– Em muốn chống đối mẹ anh hả? Đàn bà mà tính toán vậy khó sống lắm.
Tôi bình thản:
– Không phải tính toán. Là công bằng.
Tôi dừng chi thật.
Không đi chợ.
Không mua thực phẩm.
Không đóng tiền điện nước.
Không thay bịch gạo mới.
Không mua dầu ăn, nước mắm.
Mẹ chồng tưởng tôi làm nũng.
Long tưởng tôi dọa.
Cho đến tối thứ ba.
Anh đi làm về, mở tủ lạnh… trống trơn.
Tủ bếp… cũng trống trơn.
Anh gào lên từ bếp:
– Cô làm cái gì vậy? Định để tôi chết đói à!?
Tôi bước vào, mặt lạnh như băng:
– Em không có tiền.
– Lương 15 triệu của cô đâu!?
Tôi nhìn thẳng vào mắt anh:
– Đó là tiền của em. Còn tiền sinh hoạt của gia đình là trách nhiệm của hai vợ chồng. Anh không đưa thì đừng yêu cầu em lo.
Long đỏ mặt, nắm chặt tay:
– Cô hỗn rồi đấy! Mẹ tôi quản lương tôi là đúng! Còn cô… cô…
Anh chưa kịp nói hết, mẹ chồng tôi bước vào.
5. MẸ CHỒNG RA MẶT – VÀ CÚ TÁT VÔ HÌNH
Bà quát:
– Cô dám để con trai tôi nhịn đói à? Cô là vợ hay là giặc?
Tôi bình tĩnh đến kỳ lạ:
– Con không có tiền chợ. Mẹ giữ hết lương của anh Long rồi còn gì?
Bà hất mặt:
– Lương nó tôi giữ là để lo cho cả nhà. Còn tiền cô kiếm là để lo cho chồng. Đàn bà phải thế.
Tôi bật cười. Nụ cười có lẽ khiến bà tức điên hơn.
– Nếu con có con, con sẽ dạy nó rằng hôn nhân là chia sẻ, không phải phục tùng.
– Cô dạy đời tôi à!?
– Con không dạy đời ai. Con chỉ nói sự thật: Con sẽ không bỏ tiền ra nữa.
Mẹ chồng hét:
– Đồ đàn bà vô phúc! Đàn ông đi làm về không có bữa cơm thì cô chưa đủ tư cách làm vợ!
Long nhìn mẹ, quay sang nhìn tôi như muốn nói: “Em xin lỗi mẹ đi.”
Nhưng tôi im lặng.
Sau vài giây nín nhịn, Long buông một câu:
– Từ mai, cô phải tự mua đồ ăn cho tôi. Mẹ không đưa tiền thì cô bỏ tiền ra. Tôi không để mẹ khó xử.
Đó là giọt nước tràn ly.
Tôi thu dọn một túi xách nhỏ, bước ra cửa.
Long hét lên:
– Cô đi đâu!?
– Về nhà mẹ em. Khi nào anh biết tôn trọng em, anh gọi.
Mẹ chồng hét lớn hơn:
– Cô mà bước ra khỏi nhà thì đừng có quay lại!
Tôi quay đầu, nhìn thẳng vào hai mẹ con:
– Con đi vì con cần được đối xử như một con người.
Rồi tôi đóng cửa lại.
6. NHỮNG NGÀY TÁCH RA – VÀ LẦN ĐẦU LONG BIẾT TUÔNG
Tôi về nhà mẹ ruột. Bà không hỏi nhiều, chỉ thở dài:
– Cuối cùng con cũng chịu bảo vệ mình.
Hai hôm sau, Long gọi. Tôi không bắt. Tin nhắn dồn dập:
“Em về đi.”
“Anh đói.”
“Mẹ không nấu.”
“Đi ăn ngoài tốn tiền.”
“Em ích kỷ lắm.”
“Em muốn phá nhà này đúng không?”
Tôi không trả lời.
Đến ngày thứ năm, anh nhắn:
“Điện bị cắt rồi. Nước cũng bị báo trễ hạn. Em đóng chưa?”
Tôi đáp đúng hai chữ:
“Không phải việc của em.”
Long hoảng loạn gọi liên tục.
Nửa đêm, anh đến nhà mẹ tôi, gõ cửa ầm ầm.
Anh vừa thấy tôi đã mắng:
– Em làm quá rồi đấy! Nhà không có người lo nữa!
Tôi bình tĩnh hỏi:
– Em có trách nhiệm lo khi anh không đưa đồng nào sao?
Long nghẹn, không nói được.
Cuối cùng anh buông:
– Thì… mẹ bảo để mẹ lo.
Mẹ tôi – người hiền lành, nhẫn nhịn – lúc này mới lên tiếng:
– Lo sao được mà lo? Con trai lớn rồi, lấy vợ rồi, còn để mẹ giữ lương. Rồi bắt vợ lo hết mọi thứ. Đó không gọi là “truyền thống”, đó gọi là vô trách nhiệm.
Long cúi đầu. Lần đầu anh bị người lớn nói thẳng mặt.
Tôi thốt lên:
– Nếu anh cần mẹ chăm, anh cứ về với mẹ. Em không tranh. Nhưng đừng bắt em nuôi hai mẹ con anh.
Long im lặng rất lâu. Sau cùng, anh chỉ nói:
– Em về nhà được không?
Tôi lắc đầu:
– Chưa.
7. SỰ THẬT LỘ DIỆN – CHIẾC THẺ LƯƠNG KHÔNG CÒN
Ngày thứ tám, Long tìm đến tôi với vẻ mặt hoảng loạn.
Anh nói lí nhí:
– Thẻ lương… mẹ làm mất rồi.
Tôi sững người.
– Mất?
– Ừ… Thẻ của anh bị ngân hàng báo giao dịch lạ. Trong tài khoản chỉ còn hơn 900 nghìn.
– Lương anh bao nhiêu?
– Hai mươi sáu triệu…
Tôi nhìn anh, chậm rãi hỏi:
– Mẹ làm gì với số tiền đó?
Long cắn môi:
– Mẹ… gửi cho thằng Tí (em trai anh) để nó mở quán game. Mà nó thua lỗ hết rồi.
Tôi bật cười — không còn buồn, không còn tức, mà là một tiếng cười đắng chát.
– Anh thấy chưa? Em nói đúng không?
Long cúi gằm mặt.
– Tại mẹ… mẹ lo cho gia đình. Mẹ nghĩ…
– Không. Mẹ anh lo cho em trai anh. Còn vợ anh thì bị xem như cái máy rút tiền. – Tôi nói thẳng.
Anh im lặng rất lâu rồi thở hắt:
– Anh sai rồi.
Đó là câu tôi chờ sáu tháng trời.
Nhưng cũng là câu quá muộn.
8. KẾT THÚC MỞ – HOẶC KHÉP LẠI
Long muốn tôi về lại.
Nhưng tôi nói:
– Nếu về, chúng ta phải phân chia tài chính rõ ràng. Anh giữ thẻ lương của anh. Em giữ tiền của em. Mỗi tháng góp vào quỹ chung. Không ai được đưa cho ai mà không bàn bạc.
Long gật đầu ngay.
– Anh làm theo.
Tôi nhìn anh, lòng vẫn chưa vững.
– Còn mẹ anh?
Long nuốt nước bọt:
– Anh sẽ nói chuyện với mẹ. Từ giờ, không ai quản lương anh nữa.
Tôi im lặng, không gật cũng không lắc.
Đêm đó, anh về.
Sáng hôm sau, anh nhắn:
“Anh nói chuyện với mẹ rồi… bà khóc. Nhưng anh không đổi ý.”
Tôi thở dài. Tôi biết từ giờ, giữa chúng tôi sẽ có chiến tranh lạnh với mẹ anh. Nhưng tôi cũng hiểu: nếu muốn một cuộc sống công bằng, tôi phải chấp nhận thay đổi.
Tối hôm ấy, tôi xách túi trở về căn nhà nhỏ của mình.
Long đứng đợi trước cửa, tay cầm hai hộp cơm tự nấu.
– Anh không đói à? – Tôi hỏi khẽ.
Anh cười gượng:
– Anh đói từ ba hôm trước rồi. Nhưng nấu cho em một bữa… anh mới thấy, trước giờ anh coi thường em như thế nào.
Tôi nhìn hai hộp cơm, cảm giác lẫn lộn.
– Từ nay… mình làm lại nhé. – Long nói.
Tôi đáp:
– Chỉ khi anh thực sự trưởng thành.
Long gật.
Tôi mở cửa bước vào, để anh đi phía sau.
Cuộc hôn nhân ấy chưa chắc bền.
Nhưng ít nhất, lần đầu tiên, tôi không còn là người duy nhất phải hy sinh.