Tôi về làm dâu nhà chồng đã gần hai năm, mà mối quan hệ giữa tôi và mẹ chồng, bà Nhạn, vẫn chỉ dừng lại ở mức… “không xung đột nhưng cũng chẳng thân tình”. Bà ít nói, kín đáo, và luôn sống như thể mọi cảm xúc đều phải giấu dưới gối.
Chồng tôi – anh Tùng – lại hồn nhiên vô tư. Anh luôn nghĩ “mẹ hiền nhưng hơi khép kín”, còn tôi thì cảm nhận bà lạnh lùng, đôi lúc còn hơi khó chịu với tôi.
Nhưng dù sao, tôi cũng cố sống cho tròn cái phận dâu.
Ngày hôm ấy, trời mưa nhẹ, gió lùa qua cửa sổ khiến cả căn phòng mẹ chồng có mùi ẩm ngai ngái. Tôi gõ cửa:
– Mẹ ơi, con vào được không?
Không nghe tiếng trả lời. Bà đã sang chợ từ sáng sớm.
Tôi bước vào phòng để gom quần áo mang đi giặt thì thấy ga giường của bà hơi nhem nhuốc. Chắc mấy hôm nay trời nồm nên ẩm. Tôi cúi xuống, cẩn thận lột ga giường để mang đi giặt cho sạch.
Và rồi… dưới lớp đệm dày, một xấp giấy mỏng được ép phẳng như mới, đặt ngay ngắn thành chồng.
Tôi sững người.
“Giấy gì mà giấu kỹ vậy? Lại đến 52 tờ?”
Tò mò thắng sự do dự, tôi lấy một tờ lên. Chỉ một giây sau, tim tôi như bị ai bóp nghẹt.
Tờ giấy là phiếu khám bệnh. Tên bệnh nhân: Nguyễn Thị Nhạn.
Chuẩn đoán: Ung thư tuyến tuỵ – giai đoạn II.
Ngày khám: Thứ Hai.
Tôi run tay mở tờ thứ hai. Lại là phiếu khám. Cũng thứ Hai. Cũng bệnh viện đó.
Tờ thứ ba. Thứ tư. Thứ năm.
Cả 52 tờ, mỗi tuần một lần, đều là các phiếu tái khám, xét nghiệm, nhập – xuất viện.
Một sự thật khủng khiếp lộ ra:
Suốt một năm qua, mỗi thứ Hai, mẹ chồng lặng lẽ đi bệnh viện. Không ai biết. Không ai hay.
Tôi ngồi phịch xuống giường, tay run lẩy bẩy.
– Trời ơi… sao mẹ không nói? – tôi thì thầm, mắt ướt nhòe.
Trong đầu tôi hiện lên hình ảnh một bà cụ lặng lẽ lên xe buýt, ôm tập hồ sơ bệnh dày cộp, rồi ngồi chờ kết quả giữa hàng ghế dài bệnh viện. Một mình.
Tôi thấy nghẹn đến mức không thở được.
Chiều hôm đó, mẹ chồng về.
Tôi vẫn chưa biết phải đối diện thế nào. Bà bước vào phòng, thấy ga giường bị lột, chồng giấy đặt trên bàn, sắc mặt bà tái hẳn đi.
– Ai… ai động vào cái đó?! – Bà bật lên, giọng run.
Tôi đứng dậy, cố giữ bình tĩnh:
– Con xin lỗi, mẹ… Con chỉ muốn giặt ga cho sạch. Con không cố ý…
Bà không nghe tôi nói, lao đến giật xấp giấy, nhét vào ngăn tủ như sợ người ta lấy mất.
Tôi tiến lại gần, nghẹn giọng:
– Mẹ… mẹ bị bệnh lâu rồi sao không nói với tụi con?
Bà quay đi, ngồi xuống mép giường, lưng còng hơn mọi ngày.
– Nói ra để làm gì? – Bà đáp khẽ. – Các con còn trẻ, còn gánh nặng cơm áo. Tùng thì công việc bấp bênh, con thì mới vào nghề. Mẹ không muốn các con lo.
– Nhưng bệnh này nguy hiểm lắm…
– Mẹ biết.
– Sao mẹ giấu suốt một năm trời?
Bà im lặng thật lâu.
Rồi bà nói:
– Vì mẹ đã chứng kiến cảnh con gái chị Hai đổ nợ vì chữa bệnh cho mẹ chồng nó. Cuộc đời nhiều lúc, bệnh không giết người, mà tiền mới giết. Mẹ không muốn tụi con nợ nần như tụi nó.
Tôi nghẹn ngào:
– Nhưng… tụi con là gia đình của mẹ mà.
– Gia đình… – Bà mím môi. – Hai năm sống cùng nhau, con chưa bao giờ gọi mẹ là “mẹ” một cách nhẹ nhàng. Lúc nào cũng dè chừng, sợ mẹ soi mói. Mẹ biết chứ, người già nhìn là hiểu.
Tôi lặng người. Quả thật, mối quan hệ giữa chúng tôi chưa bao giờ ấm.
– Mẹ nghĩ… – bà nói tiếp – mẹ bệnh, nói ra cũng chẳng ai tin là mẹ không có ý gây phiền.
Tôi ngồi xuống cạnh bà, đôi mắt cay xè.
– Mẹ… con xin lỗi. Con thật sự xin lỗi. Nhưng sao lại là 52 tờ? Sao mẹ giữ lại hết như vậy?
Bà thở dài, đôi mắt già nua rớm nước:
– Là để nhớ.
– Nhớ gì ạ?
Bà nhìn tôi, nở một nụ cười buồn:
– Để nhớ rằng mẹ vẫn còn sống. Mỗi tuần trôi qua mà mẹ không gục xuống là mẹ ghi lại. Một tờ giấy là một chiến thắng. Một tuần được sống thêm là một món quà.
Tôi ôm miệng, bật khóc.
Tối hôm đó, khi chồng tôi về, tôi đưa anh vào phòng. Tôi không muốn anh biết bằng một cú sốc chồng chất, nên chỉ kể khẽ:
– Anh… mẹ bị ung thư.
Anh đứng hình. Mặt anh trắng bệch như vừa thấy tai nạn.
– Em… em nói gì? Không thể nào! Mẹ vẫn khỏe mà!
– Đây… – tôi run rẩy đưa anh một tờ phiếu khám.
Anh nhìn chằm chằm vào chữ “ung thư”. Hai tay anh thả rơi giấy xuống đất.
– Sao mẹ không nói… mẹ giấu bọn anh làm gì… – anh ôm đầu, ngồi sụp xuống.
Tiếng nức của anh khiến lòng tôi thắt lại. Từng giọt, từng giọt nước mắt của anh rơi xuống sàn lạnh.
Từ nhỏ đến giờ, tôi chưa từng thấy anh khóc như vậy.
Bất chợt cửa mở.
Mẹ chồng đứng đó.
Bà không trách móc. Không nổi giận. Chỉ nhìn hai đứa tôi bằng ánh mắt dịu lại.
– Mẹ xin lỗi. Mẹ không muốn các con phải lo.
Anh Tùng nhào đến ôm mẹ:
– Con xin mẹ đừng giấu nữa… Dù chuyện gì, tụi con cũng ở đây với mẹ mà…
Bà mím môi, đôi tay run run đặt lên lưng anh:
– Mẹ chỉ sợ… gánh nặng đời mẹ làm khổ tụi con.
Rồi bà nhìn sang tôi:
– Mẹ cũng sợ con nghĩ… mẹ cố tình làm phiền.
Tôi đứng lên, bước đến nắm tay bà, nước mắt rơi không kìm được:
– Mẹ ơi… con xin lỗi vì đã để mẹ nghĩ vậy. Con không tốt. Nhưng từ hôm nay, con xin được làm con gái của mẹ thật sự.
Bà nhìn tôi thật lâu, đôi mắt đỏ hoe.
– Ừ… nếu con muốn.
Chỉ ba chữ đơn giản đó khiến tôi khóc òa.
Những tháng sau, chúng tôi cùng mẹ đi bệnh viện đều đặn. Lần này, bà không phải đi một mình nữa. Chồng tôi dắt bà vào phòng khám, tôi đứng xếp hàng lấy số, làm hồ sơ, hỏi bác sĩ từng chút.
Mỗi lần nhìn lại xấp giấy ở nhà, tôi vẫn rùng mình khi nghĩ:
Một người phụ nữ già nua đã mất một năm chiến đấu âm thầm – hoàn toàn cô độc.
Một hôm, tôi hỏi:
– Mẹ à… mẹ giữ đủ 52 tờ để làm gì?
Bà mỉm cười:
– Để nhắc mẹ: mẹ chưa bỏ cuộc.
Tôi nắm tay bà thật chặt.
– Bây giờ mẹ không chiến đấu một mình nữa đâu.
Bà gật đầu, đôi mắt ấm áp hơn bao giờ hết.
Cuối năm đó, bác sĩ báo tin:
Bệnh của mẹ đáp ứng điều trị tốt. Khối u thu nhỏ gần một nửa.
Tôi và chồng ôm nhau khóc vì hạnh phúc. Mẹ nhìn hai đứa, nở nụ cười hiền mà tôi chưa từng thấy suốt hai năm làm dâu.
Buổi tối, khi tôi mang khăn cho bà, bà gọi tôi:
– Con lại đây.
Tôi ngồi xuống cạnh giường.
Bà lấy ra một hộp gỗ nhỏ. Bên trong là 52 tờ giấy mỏng được buộc bằng sợi chỉ đỏ.
– Mẹ giữ đủ rồi. Bây giờ mẹ tặng con.
– Tặng… con?
Bà gật đầu:
– Để con nhớ một điều: đôi khi, người già không lạnh lùng đâu. Họ chỉ sợ nói ra sẽ làm phiền. Và sau này nếu một ngày con làm mẹ chồng, con nhớ rằng mỗi tờ giấy mỏng, mỗi điều con thấy, đều có thể là một cuộc chiến của trái tim.
Tôi bật khóc, ôm bà thật lâu.
Lần đầu tiên, bà đặt tay lên tóc tôi, vỗ vỗ như vỗ một đứa con gái ruột.
Tối đó, tôi nằm cạnh chồng và thì thầm:
– Em thấy mình may mắn quá.
– Vì điều gì? – anh hỏi.
– Vì có mẹ.
Anh siết nhẹ vai tôi, ánh đèn vàng chiếu lên gương mặt nhẹ nhõm sau nhiều tháng bão tố.
Ngoài phòng, tiếng ho nhỏ của bà vọng ra. Lần đầu tiên, tôi không thấy tiếng ho ấy đáng sợ nữa. Nó giống như một lời nhắc:
Mẹ vẫn ở đây.
Và chúng tôi sẽ không bao giờ để mẹ chiến đấu một mình nữa.
