Tôi tên Hương, 26 tuổi, cô giáo dạy văn ở Hà Nội. Lấy anh Tuấn – chàng trai quê Nghệ An – là quyết định lớn nhất đời tôi. Anh cao lớn, cười ấm áp, hứa đưa tôi về làng quê yên bình bên dòng sông Lam. Ngày cưới, cả làng náo nhiệt: trống chiêng rền vang, mâm cỗ đầy ắp cá kho, bánh chưng. Tôi mặc áo dài đỏ thắm, hạnh phúc ngập tràn, tưởng tượng cuộc đời mình như truyện cổ tích.
Nhưng rồi, tục lệ lạ lùng của làng ập đến. Mẹ chồng bảo: “Con dâu phải đội nón lá, đi ba vòng quanh cây đa đầu làng để ‘tổ chứng giám’. Cây đa trăm tuổi, chứng giám cho tình nghĩa vợ chồng, tránh tai ương.” Tôi cười trừ, nghĩ chỉ là phong tục vui. Đội nón lá, tay cầm bó hương, tôi bước ra sân. Cả làng vây quanh, anh Tuấn nắm tay tôi, thì thầm: “Em yêu, đi đi, anh chờ.” Ba vòng chậm rãi quanh gốc đa cổ thụ, lá xào xạc, gió heo may se lạnh. Vòng thứ ba vừa xong, tôi quay lại cười rạng rỡ… thì bầu trời sập xuống!
Mưa đổ như trút! Không phải mưa xuân dịu dàng, mà như thác lũ từ mây đen kịt, cuốn phăng nón lá, ướt sũng áo dài đỏ. Sấm chớp rạch ngang trời, gió rít qua tán đa như tiếng khóc ai oán. Cả làng hoảng loạn chạy tán loạn, trống chiêng im bặt. Tôi run rẩy nép vào anh Tuấn, nước mưa lẫn nước mắt: “Sao thế anh? Điềm gì vậy?” Mẹ chồng mặt cắt không còn máu, lắp bắp khấn: “Trời ơi, đừng!” Bỗng bà cụ hàng xóm – cụ Ninety, 85 tuổi, tóc bạc phơ – run run bò ra từ hiên nhà, nắm tay tôi: “Mấy chục năm rồi… mới thấy điềm này trở lại! Điềm mưa ba vòng… dưới cây đa!”
Cao trào bùng nổ: Cả nhà kéo cụ vào, lau khô, ép cụ kể. Giọng cụ lạc đi: “Năm 1952, ngày cưới ông tổ con Tuấn, cô dâu cũng đi ba vòng. Mưa trút y chang! Đêm ấy, cô ấy sinh non… chết. Năm 1980, mẹ chồng con cũng vậy – mưa ba vòng, rồi mất xác trên sông Lam. Điềm này… là ‘tổ không chứng’, cây đa nguyền! Mọi cô dâu đi vòng mà trời mưa… đều là người lạ, linh hồn đội lốt về đòi mạng chồng!” Tôi chết lặng. Anh Tuấn ôm tôi, mặt tái mét: “Cụ ơi, đừng dọa!” Nhưng mưa vẫn gầm rú ngoài sân, lá đa bay loạn như ma quỷ nhảy múa.
Đêm tân hôn, tôi không ngủ. Mưa ngừng, nhưng tiếng thì thầm vang vọng từ cây đa: Hương ơi… về với tổ… Sáng hôm sau, tôi lén lục tủ thờ. Cú twist cực mạnh: Không phải ảnh tổ tiên… mà ba tấm ảnh cưới giống hệt tôi! Áo dài đỏ, nón lá, mặt y chang – cô dâu 1952 tên Hương, 1980 tên Hương Lan, và… 2010 tên Hương Mai! Tất cả đều mất tích sau mưa ba vòng. Hóa ra, anh Tuấn không phải người thường! Nhà anh là hậu duệ “dòng họ đa”, bị nguyền từ thời Pháp thuộc: mỗi đời, chồng phải cưới linh hồn cô dâu yểu mệnh đội lốt người sống, đi ba vòng để “tổ chứng giám”. Nếu trời mưa… nghĩa là tổ từ chối, cô dâu thật sẽ chết, linh hồn mới nhập vào… và vòng lặp tiếp tục với cô dâu kế tiếp – chính là con gái tôi sau này!
Anh Tuấn thú nhận, nước mắt giàn giụa: “Anh yêu em thật, nhưng anh… đã chết từ 2010! Người em cưới là linh hồn anh, sống nhờ xác anh họ. Mưa hôm nay… là điềm em phải thay anh, đi vòng tiếp theo!” Tôi hét lên, chạy ra cây đa. Gốc cây nứt toác, lộ ba bộ hài cốt cô dâu, mặt trắng bệch, môi cười… giống tôi! Mưa lại trút, cuốn tôi ngã. Nhưng tôi vùng dậy, đốt hết ảnh cưới, hét vào trời: “Tổ chứng giám gì? Tao không chơi nữa!”
Giờ tôi sống một mình Hà Nội, ly hôn anh Tuấn – hay thứ gì đó đội lốt anh. Mỗi đêm mưa, tiếng thì thầm vẫn vang: Hương ơi… ba vòng thôi… Và cây đa… nó mọc chồi ở ban công nhà tôi! Điềm mưa ấy? Không phải nguyền rủa… mà là lời cảnh tỉnh – tôi đã phá vòng lặp, nhưng con gái tôi sinh sau… sẽ phải đối mặt cây đa mới!
