Người trở về sau 45 năm
Mùa đông Hà Nội năm 1970. Phố Hàng Bông xám bạc trong sương, những tấm vải bông, vải nhung treo đầy trên giàn, làm sáng cả một góc phố cũ.
Chị Lành, tiểu thương bán vải có tiếng, vừa gói hàng cho khách vừa dõi mắt ra ngoài. Trước cửa hàng, thằng Hiếu – con trai chị – mới tròn ba tuổi, đang nghịch cái xe gỗ nhỏ. Đứa trẻ có đôi mắt sáng, cái miệng cười hồn nhiên, là tất cả niềm vui của chị giữa thời cuộc chênh vênh.
Nhưng buổi sáng hôm ấy đã trở thành ám ảnh cả đời.
Chỉ vài phút lơ là, khi chị quay vào xếp lại chồng vải, bước ra thì… Hiếu đã biến mất. Chị hoảng hốt chạy dọc phố, gọi khản cả giọng:
“Hiếu ơi! Hiếu ơi, con đâu rồi?”
Người trong phố cũng đổ xô đi tìm. Công an khu vực lập tức vào cuộc, nhưng manh mối chỉ là vài lời kể mơ hồ: có người thấy một phụ nữ lạ mặt dắt tay đứa bé, đi về phía ga Hàng Cỏ. Rồi sau đó, mất hút giữa dòng người tấp nập.
Từ hôm ấy, đời chị Lành như rơi xuống vực. Chị cầm cố cả sản nghiệp để tìm con, đi khắp các trại trẻ mồ côi, lên tận Thái Nguyên, xuống Hải Phòng. Nhưng Hiếu chẳng để lại một dấu vết nào. Người ta bảo, có khi nó đã bị bán đi biên giới, hoặc tệ hơn… Chị gào khóc, ngất lên ngất xuống, nhưng thời gian tàn nhẫn trôi, bóng dáng con trai mãi chẳng trở về.
Chị ở vậy, không đi bước nữa, sống nửa đời còn lại trong chờ đợi và ân hận. Đêm nào chị cũng để một chiếc áo len nhỏ bên gối, tưởng như con trai vẫn đang ngủ cạnh mình.
…
45 năm sau.
Phố Hàng Bông đã khác xưa. Cửa hàng vải không còn, thay bằng quán cà phê sáng đèn. Nhưng căn nhà cũ chị Lành vẫn giữ, nay đã rêu phong. Bà cụ sống lặng lẽ, hàng ngày thắp nhang cho bức ảnh cậu bé ba tuổi, vẫn hy vọng một điều kỳ diệu.
Chiều hôm ấy, có một người phụ nữ già, dáng gầy guộc, chống gậy, xuất hiện trước cửa. Khuôn mặt bà khắc khổ, ánh mắt đượm buồn. Bà nhìn lâu vào ngôi nhà rồi cất giọng run rẩy:
“Tôi… tôi đến để nói sự thật về con chị.”
Chị Lành sững sờ, đôi mắt già nua bỗng sáng lên:
“Bà biết Hiếu nhà tôi? Nó đâu? Nó còn sống không?”
Người phụ nữ run run lấy trong túi ra một bức ảnh cũ. Trong ảnh là cậu bé khoảng năm tuổi, ngồi bên một người đàn ông dáng ngoại quốc. Dưới ảnh có ghi chữ: Bangkok, 1972.
“Ngày ấy… chính tôi là kẻ đã bắt con chị.” – bà nghẹn giọng. “Tôi bị một đường dây buôn người thuê. Họ bảo đưa một đứa trẻ ra ga, sẽ cho tôi tiền để chữa bệnh cho chồng. Tôi dắt bé đi, nó khóc gọi ‘mẹ ơi’ suốt dọc đường. Tôi… tôi không ngờ nó bị đem ra nước ngoài. Suốt 45 năm qua, tôi mang tội trong lòng, không đêm nào ngủ yên.”
Chị Lành chết lặng. Bà cụ run bần bật, tưởng chừng ngã quỵ. Nước mắt trào ra, vừa đau đớn vừa căm hờn:
“Con tôi… nó còn sống không?”
Người phụ nữ lắc đầu:
“Tôi tìm lại đường dây đó thì chỉ biết: thằng bé đã được một gia đình người Thái nhận nuôi. Nó học giỏi, sau này trở thành kỹ sư. Nhưng… năm 1995, nó qua đời vì tai nạn giao thông. Tôi… tôi xin lỗi… quá muộn để chị gặp lại con.”
Lời nói ấy như nhát dao đâm nát trái tim bà Lành. Bao nhiêu năm chờ đợi, hi vọng le lói, cuối cùng chỉ còn lại nắm tro tàn.
Người phụ nữ kia quỳ xuống, đập đầu khóc lóc:
“Tôi đáng tội chết. Tôi đến đây để thú nhận, để trả lại sự thật cho chị. Tôi biết, không gì có thể bù đắp, nhưng xin chị tha thứ, nếu có thể…”
Chị Lành ngồi bất động. Gió mùa đông rít qua khe cửa, mang theo hơi lạnh cắt da. Cuối cùng, bà khẽ thở dài, giọng khản đặc:
“Tôi oán bà… oán cả đời. Nhưng giờ đây, biết con tôi còn sống một thời gian, biết nó không bị hành hạ mà được học hành, có mái nhà… cũng là chút an ủi. Tội lỗi của bà, để trời phán xét. Tôi chỉ mong kiếp sau, tôi lại được làm mẹ của nó, để không phải chia lìa.”
Bà đưa tay run rẩy nhận tấm ảnh, áp vào ngực. Nước mắt già nua ướt đẫm.
Đêm ấy, trên bàn thờ, bên cạnh bức ảnh cậu bé ba tuổi, chị Lành đặt thêm tấm ảnh người thanh niên xa lạ ở Bangkok. Bà thì thầm:
“Hiếu ơi… mẹ đã tìm thấy con rồi, dù chỉ qua một tấm hình. Con yên nghỉ nhé. Mẹ sắp theo con rồi.”
Một tuần sau, bà Lành qua đời trong giấc ngủ, gương mặt thanh thản. Người ta nói, bà đã được đoàn tụ với con trai nơi bên kia thế giới.
Còn người phụ nữ thú tội, sau khi làm lễ tang cho bà Lành, đã ra đầu thú, nhận án tù cho tội lỗi năm xưa. Bà chấp nhận tất cả, coi đó là sự trừng phạt muộn màng nhưng cần thiết.
Phố Hàng Bông vẫn đông đúc, nhưng những ai từng chứng kiến câu chuyện đều nhớ mãi: một người mẹ đã dành cả đời đi tìm con, và một sự thật đến muộn 45 năm, để lại những giọt nước mắt không bao giờ cạn.