Ngày cưới của tôi – Lan – diễn ra trong sự chúc phúc rộn ràng. Ai cũng bảo tôi tốt số: chồng đẹp trai, gia đình khá giả, nhà chồng cho của hồi môn gần hai cây vàng, đeo đầy cổ, đầy tay. Tôi cười hạnh phúc, đâu biết rằng chính những miếng vàng sáng loáng ấy lại là khởi đầu của bi kịch.
1. Ngày cưới, vàng đeo nặng cổ
Tôi sinh ra trong gia đình bình thường, bố mẹ làm nông, chẳng có gì ngoài tấm lòng. Khi cưới, tôi cũng không mong nhà trai phải sính lễ xa hoa, chỉ cần hai bên vui vẻ, trân trọng nhau là đủ. Nhưng mẹ chồng tôi – bà Hường – nói dõng dạc trong buổi họp họ:
“Nhà này cưới dâu không keo kiệt. Con Lan về, tôi cho nó hai cây vàng, để làm vốn làm ăn.”
Trước bao người, bà lấy hộp nhung đỏ, từng sợi dây chuyền, từng chiếc vòng được đeo lên cổ, lên tay tôi. Tôi cảm động, cúi đầu cảm ơn. Ai cũng xuýt xoa:
“Nhà chồng hào phóng thế là phúc cho con dâu rồi.”
Chỉ có một điều, tôi không ngờ, mọi thứ chỉ là màn kịch.
2. Những ngày sau cưới
Tôi về nhà chồng ở chung. Hưng – chồng tôi – là con trai độc nhất, còn mẹ chồng thì khắt khe, thích kiểm soát. Sau đám cưới, bà dặn:
“Vàng cưới đeo cho vui thôi, để trong nhà dễ mất. Đưa mẹ giữ hộ, khi nào cần thì lấy ra.”
Tôi hơi ngập ngừng, nhưng nghĩ bà nói cũng có lý. Tôi tháo hết vàng, bỏ vào túi nhung, đưa cho bà.
Bà mỉm cười, nói nhẹ:
“Mẹ giữ hộ con, của này là của con, mẹ không lấy.”
Tôi tin.
3. Một tháng sau – cái “vàng” đáng ngờ
Hưng làm tài xế, tôi làm kế toán ở công ty nhỏ. Một hôm, tôi cần tiền gấp để gửi về quê cho bố mẹ sửa mái nhà, mới nói với bà:
“Mẹ ơi, cho con lấy một chiếc vòng vàng bán lấy tiền xoay tạm, sau này con gửi lại.”
Bà có vẻ lưỡng lự, nhưng rồi cũng lấy hộp ra. Tôi mở hộp, nhìn những món vàng quen thuộc, bỗng giật mình. Màu sắc có gì đó khác – không còn ánh vàng ấm, mà hơi xỉn, ngả đỏ.
Tôi bán chiếc vòng cho tiệm vàng gần nhà, chủ tiệm cười khổ:
“Em ơi, đây không phải vàng đâu, là đồng mạ thôi. Ai lừa em à?”
Tôi sững sờ. Tôi không tin. Tôi lấy chiếc khác thử, cũng vậy.
Cả người tôi run lên.
4. Câu hỏi làm lộ thủ phạm
Tối đó, tôi về, giấu mọi xúc động trong lòng, ngồi chờ bữa cơm. Cả nhà vẫn vui vẻ như thường. Tôi nhìn bà Hường, nhìn Hưng, rồi khẽ nói:
“Mẹ ơi, hôm nay con ra tiệm vàng gần chợ, người ta hỏi… vàng cưới của con là vàng 9999 hay 610 ạ?”
Bà Hường giật mình. Hưng ngẩng lên, hỏi lại:
“Ủa, sao tự nhiên em hỏi?”
Tôi mỉm cười, nhẹ nhàng:
“Tại con định đem đi bán một ít, mà người ta nói vàng đó là… đồng. Con cũng không hiểu sao.”
Cả mâm cơm im phăng phắc.
Mặt bà Hường tái mét, đôi đũa trên tay rơi xuống bàn “lạch cạch”. Chồng tôi nhìn mẹ, còn tôi thì vẫn giữ giọng bình thản:
“Chắc con nhớ nhầm, hay mẹ nhầm hộp, đúng không mẹ?”
Bà ấp úng:
“Ờ… chắc… chắc nhầm thôi, để mẹ xem lại.”
Nhưng ánh mắt bà lạc đi, trốn tránh. Và chính lúc ấy, tôi hiểu – không phải nhầm.
5. Sự thật sau đó
Tối muộn, Hưng bước vào phòng, gãi đầu:
“Mẹ nói là… hôm đám cưới, vàng mượn của họ hàng cho có lệ, chứ nhà mình đâu có tiền. Sau đó, mẹ định để dành ít ít rồi trả, mà… chưa kịp.”
Tôi nghẹn.
“Vậy nghĩa là, tôi đứng trên sân khấu đeo vàng đồng, trước hàng trăm người, mà ai cũng nghĩ nhà anh hào phóng?”
“Em đừng nói vậy, mẹ chỉ muốn giữ thể diện thôi.”
Tôi cười cay đắng:
“Giữ thể diện cho ai? Còn tôi – người bị dối lừa, mất cả niềm tin – thì sao?”
Anh im lặng.
Đêm đó, tôi không ngủ được. Tôi nghĩ đến bố mẹ mình – những người gom góp từng đồng lo cho đám cưới tử tế, nghĩ đến hình ảnh mình đeo “vàng giả” mà chẳng biết. Cảm giác nhục nhã, uất ức dâng trào.
6. Quyết định
Sáng hôm sau, tôi thu dọn đồ, dắt xe ra khỏi cổng. Mẹ chồng gọi với:
“Cô định đi đâu? Chuyện có gì đâu mà làm quá thế?”
Tôi quay lại, nhìn thẳng:
“Mẹ à, có thể với mẹ, vàng chỉ là giả, nhưng lòng tin của con là thật. Và mẹ đã đánh tráo nó.”
Bà im. Hưng chạy theo giữ tôi lại, nhưng tôi chỉ nói một câu:
“Anh có thể tha thứ cho mẹ, nhưng tôi thì không thể sống trong một gia đình mà lời hứa cũng bị mạ đồng.”
Tôi rời đi.
7. Ba năm sau – cái kết
Ba năm sau, tôi mở một tiệm vàng nhỏ. Đời mỉa mai thật – người từng bị lừa bằng vàng giả giờ lại kiếm sống bằng việc đo thật – giả của người khác. Tôi làm việc chăm chỉ, trả được nợ, mua được nhà.
Một hôm, có người phụ nữ trung niên bước vào, dáng quen thuộc – mẹ chồng cũ của tôi. Bà cầm trên tay một chiếc vòng cũ kỹ, nói khẽ:
“Cô Lan… à, con Lan… xem giúp mẹ cái vòng này, vàng thật không?”
Tôi nhìn bà. Bà gầy rộc, tóc bạc nhiều. Tôi nhận vòng, thử một lúc, rồi đáp:
“Giả rồi mẹ ạ.”
Bà cúi đầu, giọng run run:
“Lúc trước, mẹ sai với con. Mẹ xin lỗi. Hôm đó mẹ tráo vàng thật lấy tiền cứu thằng Hưng – nó nợ người ta. Mẹ định sau cưới sẽ trả lại, mà rồi không kịp…”
Tôi im lặng. Những năm qua, giận dữ trong tôi đã nguôi. Tôi nhìn người phụ nữ ấy – giờ chỉ còn là một bà già hối hận.
Tôi nói khẽ:
“Con hiểu rồi, mẹ ạ. Nhưng mẹ biết không, có những thứ mất rồi thì không thể tráo lại như vàng đâu – đó là lòng tin.”
Bà khóc. Tôi đưa lại chiếc vòng, nói nhẹ:
“Giả hay thật cũng chẳng còn quan trọng. Mẹ về đi, giữ gìn sức khỏe.”
8. Lời kết
Khi bà đi khuất, tôi nhìn xuống bàn – nơi chiếc vòng giả vẫn nằm đó. Tôi không thấy giận nữa. Chỉ thấy lòng bình yên.
Tôi hiểu, trong đời, có những mất mát không thể đong bằng tiền hay vàng. Cái còn lại – là bài học đắt giá để ta biết trân trọng sự thật và chính mình.
Tối đó, tôi ghi vào sổ nhật ký tiệm vàng:
“Không phải ai cũng đánh tráo vàng bằng đồng, nhưng nhiều người đã đánh tráo tình cảm bằng dối trá. Vàng có thể thử được, còn lòng người – chỉ có thời gian mới chứng minh.”
