Buổi chiều cuối thu, gió thổi se se, mùi khói khoai nướng từ góc chợ quê làm Hưng khựng lại. Anh vừa đi công tác về, ghé qua thị trấn nhỏ này nghỉ chân. Trước quán nước đầu ngõ, một cậu bé ngồi bó gối bên bếp than, gương mặt lấm lem, đôi mắt đen tròn nhìn đăm đăm vào củ khoai đang cháy sém.
Hưng định bước qua, nhưng tim anh bỗng đập mạnh.
Cậu bé ấy… có gương mặt giống hệt anh lúc nhỏ.
Từ đường nét, nốt ruồi nhỏ ở mép phải, đến cách nhíu mày khi gió tạt khói — y như soi gương vào quá khứ. Anh đứng sững, cảm giác như thời gian ngưng lại.
— Cháu tên gì thế? – Hưng hỏi, giọng run run.
— Dạ, cháu tên Minh ạ. – Cậu bé ngẩng lên, lễ phép đáp.
— Mẹ cháu đâu?
— Dạ, mẹ đi làm, sắp về rồi.
Hưng lùi lại một bước. Cái tên “Minh” làm anh giật mình.
Minh – chính là tên anh từng định đặt cho đứa con chưa kịp chào đời của mình.
Bảy năm trước, Hưng ly hôn với Lan – người vợ anh từng yêu sâu đậm. Khi ấy, anh mải mê công việc, say trong những cuộc nhậu, những chuyến công tác triền miên. Lan mang thai, cô mong anh ở bên, nhưng anh chỉ xem đó là chuyện nhỏ. Rồi một lần cãi vã, Lan ngã cầu thang, mất đứa bé. Sau biến cố đó, cô lặng lẽ rời khỏi thành phố, để lại tờ đơn ly hôn và dòng chữ ngắn ngủi:
“Anh chưa bao giờ biết giữ thứ thuộc về mình.”
Từ đó, Hưng không còn gặp lại Lan.
Anh từng nghĩ mọi chuyện kết thúc rồi. Nhưng giờ, giữa buổi chiều mù khói này, một cậu bé giống anh như đúc lại xuất hiện — và mang cái tên của đứa con anh từng mất.
Anh đứng lặng đến khi người phụ nữ bước ra từ trong ngõ.
Lan.
Cô gầy hơn, nhưng đôi mắt vẫn sâu và bình thản. Khi nhìn thấy Hưng, cô chỉ thoáng sững người, rồi bình tĩnh hỏi:
— Sao anh lại ở đây?
Hưng nghẹn lời. Anh nhìn cô, rồi nhìn cậu bé:
— Thằng bé là… con em?
Lan gật đầu:
— Ừ. Con trai tôi.
— Nó… năm nay mấy tuổi?
— Sáu tuổi.
Hưng khẽ tính trong đầu. Sáu năm trước — đúng bằng thời điểm cô rời đi.
Anh nuốt khan:
— Cha nó… là ai?
Lan nhìn anh, ánh mắt vừa buồn vừa lạnh:
— Người đó chẳng quan trọng. Quan trọng là giờ nó có một mái nhà, có mẹ.
Cậu bé chạy lại ôm chân Lan, hớn hở:
— Mẹ ơi, con nướng được rồi nè! Chú này mua giúp con nữa!
Lan khẽ xoa đầu con, mỉm cười:
— Cảm ơn anh đã mua khoai cho con tôi.
Hưng muốn nói “Con tôi” — nhưng cổ họng nghẹn lại. Anh muốn hỏi hàng ngàn điều: tại sao cô không nói cho anh biết, tại sao lại giấu anh, tại sao thằng bé lại giống anh đến thế… Nhưng khi nhìn đôi bàn tay chai sạn của Lan, anh chỉ thấy xót xa.
Chiều muộn, anh ngồi ở quán nước nhìn hai mẹ con đi xa dần. Mỗi bước chân của cậu bé như giẫm thẳng vào tim anh.
Tối đó, Hưng tìm đến căn nhà nhỏ ở cuối xóm nơi họ ở trọ. Cửa khép hờ, ánh đèn vàng hắt ra. Cậu bé nằm ngủ ngoan, Lan ngồi bên khâu lại manh áo cũ. Hưng đứng ngoài, không dám gõ.
Một lúc sau, Lan khẽ nói, không nhìn ra cửa:
— Anh định đứng đó đến bao giờ?
Hưng giật mình, bước vào.
— Sao em không nói với anh? Thằng bé… là con anh, đúng không?
Lan im lặng. Một hồi lâu, cô mới đáp:
— Ngày đó, anh say xỉn, anh đánh vỡ cả khung ảnh con siêu âm. Anh bảo “đẻ ra cũng chẳng có thời gian mà nuôi”. Em sợ. Em rời đi, không dám nói gì nữa. Lúc sau mới biết con vẫn còn trong bụng, bác sĩ nói là kỳ diệu. Em quyết định sinh con, một mình.
Nước mắt Hưng tràn ra.
Anh nhớ đêm mưa hôm ấy, anh thực sự đã nói những lời tàn nhẫn đó.
Anh quỳ xuống, nắm tay Lan:
— Anh xin lỗi. Bảy năm rồi, anh sống mà như không thở được. Anh không dám yêu ai khác. Cho anh nhận con… được không?
Lan khẽ rút tay ra.
— Anh có thể đến thăm, nhưng đừng làm xáo trộn cuộc sống của con. Nó hạnh phúc với những gì đang có. Anh từng mất một lần, đừng khiến con mất thêm.
Hưng nghẹn ngào:
— Em… vẫn chưa tha thứ cho anh à?
Lan nhìn anh, nụ cười nhạt như gió thu:
— Tha thứ thì dễ, quên mới khó. Mà em đâu cần quên. Chỉ là… em không còn cần anh nữa.
Sáng hôm sau, Hưng rời thị trấn. Trên xe, anh mở túi khoai nướng mà cậu bé tặng trước khi đi, bên trong là mảnh giấy gấp gọn:
“Cháu cảm ơn chú mua khoai. Mẹ cháu nói chú giống ba cháu lắm. Cháu mong ba về sớm để mẹ cười nhiều hơn.”
Dòng chữ trẻ con, nguệch ngoạc, khiến mắt anh nhòa đi. Anh nhìn ra ngoài cửa sổ — bầu trời loang lổ ánh nắng.
Anh biết mình sẽ còn trở lại.
Không phải để giành giật, mà để chuộc lỗi, để làm điều mà một người cha đáng ra phải làm từ lâu.
Cậu bé có gương mặt giống hệt anh vẫn đang sống đâu đó, vô tư, nướng khoai bên bếp lửa nhỏ.
Và với Hưng, đó là phép màu duy nhất còn sót lại trong cuộc đời đã nhuốm đầy sai lầm này.
Kết thúc:
Người đàn ông năm xưa đánh mất tất cả vì sự vô tâm, cuối cùng lại nhìn thấy bản sao của mình trong đứa trẻ mà anh từng chối bỏ. Nhưng cuộc đời – dù muộn – vẫn mở cho anh một cánh cửa để làm lại, dù chỉ bằng tình thương muộn màng.