1. Núi rừng và người đàn ông nghèo
Mùa đông năm ấy lạnh một cách khác thường. Gió rít qua những vách núi đá dựng đứng, thổi qua mái nhà xiêu vẹo của ông Tòng như muốn quật đổ tất cả. Ông sống một mình cùng đứa con trai bảy tuổi, thằng bé tên Nam, gầy như que củi, ho sù sụ suốt nhiều tháng. Bác sĩ ở thị trấn nói nó bị suy kiệt nặng, cần thuốc bổ, cần tiền, cần thức ăn đàng hoàng.
Nhưng nghèo như ông Tòng, kiếm được tiền còn khó hơn cõng đá lên núi.
Hôm ấy, ông đi sâu vào rừng già, hy vọng tìm được cái gì đem bán: ít nấm hương, mớ măng, hay may mắn thì được con dúi. Nhưng trong lớp lá mục ẩm ướt dưới gốc cây tùng già trăm tuổi, ông nhìn thấy một đầu củ gì đó trồi lên khỏi đất. Khi ông moi đất ra, ông không tin nổi mắt mình.
Một củ nhân sâm—không, phải gọi là quái sâm—thân dài gần ba mét, to bằng bắp chân đàn ông, chia ra những nhánh uốn lượn như rễ cây cổ thụ.
Ông đứng chết lặng gần một phút.
Dân đi rừng cả đời như ông chưa bao giờ thấy cái gì như vậy. Nhân sâm thật thì hiếm, sâm cổ lại càng hiếm, còn sâm dài đến ba mét… người ta chỉ kể trong chuyện cổ. Chưa ai tận thấy.
Ông Tòng run người. Một nỗi sợ mơ hồ len vào cổ họng, nhưng nghĩ tới bệnh tình của Nam, ông cắn răng đào lên, gùi về.
Trên đường về bản, ông luôn có cảm giác cái củ ấy… ấm.
Như thể bên trong nó có mạch máu.
2. Ngâm rượu cứu con
Trong căn nhà chái nhỏ truyền đời, ông Tòng đặt củ sâm vào một cái chum lớn nhất mà ông có. Ông rửa sạch, thái vài nhánh nhỏ, số còn lại để nguyên thân, rồi đổ đầy rượu nếp. Rượu bốc hơi nồng nặc, nhưng chỉ sau vài phút, mùi thơm lạ lùng từ củ sâm át hết tất cả. Nó dịu, ngọt, có chút gì đó giống mùi sữa trẻ con.
Ông Tòng múc một ít nước sâm vừa ngâm cho Nam uống. Thằng bé ngủ liền mười tiếng—giấc ngủ sâu nhất từ nhiều tháng.
Tối đó, lần đầu tiên ông Tòng quỳ xuống trước chum rượu, vái ba vái.
“Xin trời đất, núi rừng phù hộ cho con trai tôi.”
Ông không biết rằng lời khấn ấy sẽ đổi cảชีวิต ông.
3. Ba năm ngâm rượu — và sự biến đổi kỳ lạ
Năm thứ nhất
Nam khỏe lên thấy rõ. Hết ho, hết tím tái, ăn được, chạy được, cười được. Gò má hồng lên như lá rừng mùa xuân.
Còn ông Tòng thì ngược lại.
Ông sút cân nhanh đến mức ai nhìn cũng sợ. Vai gầy nhô ra, mắt trũng sâu, tóc bạc lốm đốm. Dân bản bảo ông bị bệnh. Nhưng kỳ lạ, ông không thấy đau, chỉ thấy… mệt. Như thể ai đó hút sạch sức lực của ông mỗi đêm.
Và đúng là mỗi đêm, từ căn chái nơi đặt chum rượu, có tiếng thở.
Lúc đầu như tiếng trẻ con ngủ mê. Sau đó thành tiếng cựa mình nhẹ, như ai đó khẽ xoay người trong nước. Có đêm, ông còn nghe tiếng lách tách như xương khớp đang giãn nở.
Ông muốn bỏ nó đi. Nhưng mỗi khi nhìn Nam khỏe lên, ông lại tự nhủ: “Chắc mình mệt vì lo nghĩ thôi.”
Năm thứ hai
Nam khỏe như người khác hẳn. Da dẻ tươi, mắt sáng, chạy nhảy cả ngày. Các bác sĩ ngạc nhiên. Đám phụ huynh trong bản thì bàn tán: “Thằng bé đó được thần rừng thương.”
Ông Tòng thì lạ lắm. Mỗi sáng dậy, ông thấy tóc rụng thêm nhúm nữa. Da nhăn, bụng hóp, lưng bắt đầu còng.
Mới ngoài 40 mà nhìn như người 60.
Và chum rượu thì…
Thở mạnh hơn.
Đêm nọ, ông áp tay vào thành chum. Nó ấm, như cơ thể người. Có lúc rung rất nhẹ, nhịp nhàng, đều đặn như con tim đang đập.
Có mùi thơm lan ra khắp nhà. Mùi ấy khiến Nam thèm ăn và tỉnh táo. Nhưng nó khiến ông Tòng buồn nôn.
Ông bắt đầu sợ.
Năm thứ ba
Tiếng thở trong chum biến thành tiếng đập, như ai đó khẽ gõ vào thành chum từ bên trong.
Có đêm, tiếng ấy vang cả sân.
Nam càng khỏe, càng đẹp, càng sáng láng. Ai nhìn cũng bảo thằng bé như có ánh bạc trong mắt.
Còn ông Tòng… mỗi sáng thức dậy đều thấy mình già hơn hôm qua.
Ông hiểu: củ sâm ấy không phải thuốc bổ đơn thuần. Nó đang đổi gì đó. Nó trao sinh khí cho Nam—nhưng lấy đi từ ông.
Nhưng ông cam chịu. Vì đời ông coi như xong, chỉ cần Nam sống.
Cho đến một buổi chiều, có người gõ cửa.
4. Bà chủ giàu có và giá 500 triệu
Một chiếc xe hơi đen bóng dừng trước sân nhà. Người phụ nữ bước ra, khoảng 60 tuổi, áo lụa sang trọng, tay đeo đầy vòng ngọc. Bên cạnh bà là hai người đàn ông lực lưỡng.
Bà không giới thiệu tên, chỉ gọi ông Tòng bằng giọng quen thuộc như đã biết ông từ lâu.
“Anh còn giữ nó chứ?”
Ông Tòng đứng sững.
“Giữ… cái gì ạ?”
“Nồi rượu sâm anh đào trong rừng già ba năm trước.”
Tim ông Tòng đập mạnh. Làm sao bà biết?
Bà mỉm cười, nụ cười không hề thân thiện.
“Tôi trả anh 500 triệu. Anh đưa tôi cái chum ấy.”
Số tiền khiến mọi thứ quay cuồng trước mắt ông Tòng. Nửa đời nghèo khổ, chưa từng thấy nhiều đến thế.
Nhưng… lạ là Nam đứng sau lưng ông, bám chặt áo ông, người run lên.
Giọng thằng bé khàn đặc:
“Bố ơi… đừng bán.”
Bà chủ nhìn Nam, mắt lóe lên điều gì đó.
“Cậu bé này… trông sáng lạ thường.”
Rồi bà nhìn ông Tòng:
“Anh không biết anh đang giữ cái gì đâu. Một vật linh hiếm có. Anh mà giữ lâu… anh chết đấy.”
Ông Tòng tái mặt.
Bà dúi vào tay ông một xấp tiền đặt cọc:
“Tối nay tôi quay lại. Tôi muốn thấy bên trong cái chum.”
Bà đi rồi. Nam kéo tay ông:
“Bố ơi… bố đừng mở. Đừng cho ai xem.”
“Con sợ gì vậy?” – ông hỏi.
Nam nhìn thẳng vào mắt ông. Và lần đầu tiên, ông nhận ra trong mắt con có ánh bạc lạ lùng—ánh sáng giống hệt củ sâm ngày ông đào nó lên.
“Trong đó có… ai đó.” – Nam nói.
5. Đêm định mệnh
Trời đổ mưa lớn. Sấm chớp xé ngang bầu trời.
Tiếng gõ cửa vang lên đúng giờ hẹn.
Bà chủ đem theo hai vệ sĩ và một cây đèn pin sáng rực.
“Dẫn tôi đến cái chum.” – bà nói.
Nam òa khóc ôm lấy ông:
“Bố đừng… bố đừng…”
Nhưng ông Tòng… không còn lựa chọn. Bà chủ nói đúng: ông sắp chết rồi. Nếu bà thực sự biết cách cứu ông—hoặc ít nhất giúp ông có tiền cho Nam—ông phải thử.
Họ bước vào căn chái.
Tiếng thở trong chum rượu tối nay mạnh bất thường, như tiếng người bị nhốt dưới nước đang cật lực tìm lối thoát.
Bà chủ sờ tay lên nắp chum.
Nắp rung nhẹ.
Bà mỉm cười run run:
“Đúng nó rồi. Đúng là nó.”
“Bà biết thứ này là gì?” – ông Tòng hỏi.
“Không phải sâm.” – bà nói nhỏ.
“Là sâm tinh. Đủ ba năm sẽ hóa hình. Vật linh này có thể cứu người… cũng có thể giết người. Tùy ai làm chủ nó.”
Rồi không chờ ông kịp phản ứng, bà hất nắp chum.
6. Cảnh tượng khiến cả làng đứng chết lặng
Mùi thơm nồng nàn ùa ra, nhưng xen vào đó là hơi lạnh buốt như rơi xuống từ đỉnh núi.
Trong chum… không còn củ nhân sâm.
Không còn rượu.
Không còn chất lỏng nào cả.
Mà là một đứa trẻ.
Một đứa trẻ nằm trong tư thế cuộn mình, làn da trắng nhợt gần như trong suốt, mái tóc dài như tơ sâm trôi nhẹ theo hơi thở cực kỳ yếu ớt. Cơ thể nó không lớn hơn Nam là bao.
Trên tay đứa trẻ là những vệt rễ nhỏ, vàng ngà, đan vào da như mạch máu.
Bà chủ hét lên:
“Trời ơi… nó đã hóa hình! Đúng là sâm tinh rồi!”
Bà lao tới muốn bế lên.
Ngay lúc ấy, đứa trẻ trong chum mở mắt.
Đôi mắt y hệt mắt Nam.
Ánh bạc tinh khiết, sâu hun hút như rừng đêm.
Nó nhìn thẳng vào ông Tòng. Mở miệng.
Giọng nó là giọng trẻ con, nhưng vang như vọng từ trong đất:
“Cha…”
Ông Tòng sững người. Nam đứng bên cạnh ông run bắn.
Đứa trẻ trong chum đưa tay lên, bàn tay bé xíu ướt nước, khẽ run:
“Tại sao… cha không nhận con…? Con đã cho em trai con sức khỏe… Con muốn được ra ngoài… Con mệt lắm…”
Nó ho khẽ. Cả căn chái rung lên.
Nam bỗng hét lớn:
“Bố ơi! Đừng để nó ra! Nó là… con… nhưng không phải con!”
7. Sự thật bị che giấu
Bà chủ đứng bật dậy, hoảng sợ lùi lại.
“Không! Nó không phải con anh! Nó là linh sâm! Nó chọn anh làm chủ! Chỉ cần anh nhận nó, nó sẽ theo anh suốt đời… Anh sẽ sống lâu… khỏe mạnh…”
Đứa trẻ trong chum thì nhìn ông Tòng đầy tha thiết.
“Cha… ba năm qua… con nuôi em trai… con chia sinh khí cho em… nên cha mới già đi… Con chỉ xin cha… thả con ra…”
Ông Tòng thở gấp. Mọi thứ xoáy vào nhau.
Thằng bé này… đã nuôi sống Nam?
Đổi lại… rút cạn tuổi thọ của ông?
Nó gọi ông là “cha”… bởi vì ông là người đào nó lên?
Hay bởi vì nó đang tìm một nơi để thuộc về?
Người đàn ông nghèo run rẩy, chân khuỵu xuống.
Nam ôm lấy ông, khóc nức:
“Bố ơi… nó không phải người… Bố đừng…”
Bà chủ thì hét lên:
“Anh mà không nhận nó, tôi nhận! Cho tôi nó! Tôi trả anh cả tỷ!”
Nhưng trong tiếng mưa đập mái nhà, tiếng sấm rung trời, ông Tòng chỉ nghe rõ một câu duy nhất—từ đứa trẻ trong chum:
“Cha ơi… con lạnh lắm…”
8. Quyết định cuối cùng
Ông Tòng đứng dậy.
Trong giây phút đó, ông không còn thấy sợ. Chỉ còn thấy một nỗi thương hại vô bờ với sinh linh bé nhỏ này—một sinh linh bị nhốt, bị lợi dụng, bị đánh đổi, bị xem như món hàng.
Giống như chính ông cả đời bị nghèo khó chèn ép.
Ông tiến đến chum rượu.
Nam hét.
Bà chủ gào.
Đứa trẻ mở đôi mắt bạc, chờ đợi.
Ông Tòng đặt tay lên đầu nó, khẽ vuốt.
“Con không phải của ta.” – ông nói.
“Ta mang con về từ rừng, nhưng rừng mới là nhà con.”
Rồi ông bế đứa trẻ trong chum lên—nhẹ như nhấc một mớ rễ cây.
Bà chủ lao vào giật lại nhưng Nam nắm tay bà cắn mạnh khiến bà thét lên.
Ông Tòng chạy ra khỏi nhà, lao vào màn mưa. Đứa trẻ trong tay ông run rẩy, nhỏ giọt nước ấm.
Ông chạy lên đỉnh đồi, nơi gốc tùng già nơi ông đào nó lên.
Đứa trẻ nhìn ông, khẽ nói:
“Nếu cha thả con… cha sẽ chết.”
Ông Tòng cười, giọng khàn đặc:
“Miễn là Nam sống.”
Đứa trẻ im lặng.
Ông đặt nó vào hốc đất cũ, phủ lớp lá mục lên thân nó.
Ánh mắt bạc của đứa trẻ chớp nhẹ lần cuối:
“Cảm ơn… cha.”
Và cơ thể nó tan dần vào đất như… chưa từng tồn tại.
9. Sau cơn mưa
Sáng hôm sau, dân bản thấy ông Tòng nằm bất tỉnh bên gốc tùng già. Người ta đưa ông về nhà.
Ông vẫn sống.
Điều kỳ lạ là…
Ông trẻ lại.
Tóc ông bớt bạc. Da dẻ hồng lên. Lưng không còn còng. Ông Tòng tỉnh dậy, hít hơi dài. Cảm giác nặng nề ba năm qua tan biến như chưa từng có.
Còn Nam thì đứng cạnh ông, đôi mắt trở lại màu nâu bình thường—ánh bạc đã biến mất hoàn toàn.
Dường như cái gì “không thuộc về thế gian này” đã trả lại mọi thứ cho đúng người.
Bà chủ giàu có biến mất khỏi bản từ đêm đó. Không ai thấy bà quay lại nữa.
10. Lời đồn trong bản
Nhiều tháng sau, dân bản vẫn kháo nhau rằng đêm mưa lớn ấy, có người thấy gốc tùng già tỏa ánh sáng nhè nhẹ như lửa ma trơi.
Có người bảo:
Sâm tinh đã hóa thân trở lại với rừng.
Có người khác bảo:
Nó chỉ chờ đúng người cha để được giải thoát.
Chỉ riêng ông Tòng hiểu.
Ông ôm Nam vào lòng, nhìn lên rừng già, nơi gió thổi qua tán cây tạo nên tiếng thì thầm rất nhẹ—như tiếng thở của đứa trẻ trong chum.
Ông khẽ đáp lại:
“Đi đi con. Núi rừng sẽ nhớ con.”
